Voir le sujet précédent :: Voir le sujet suivant |
Auteur |
Message |
Aretas
Inscrit le: 12 Jan 2008 Messages: 60 Lieu: Meux, Wallonie
|
écrit le Sunday 13 Jan 08, 11:16 |
|
|
Bonjour ou Yahximousiz !
Je suis francophone belge et je ne parle pas turc ou ouigour (quelques mots seulements). Il y a un certain temps j'ai fait connaissance avec un Ouïgour. Il est venu faire des études à l'unif ici et a appris bien sûr le français (qu'il parle bien). Bien qu'il soit retourné chez lui et en Chine où il travaille, j'ai gardé contact avec lui et je suis sûr que ça l'intéresserait de répondre à vos questions sur la langue ouïgoure. Moi-même j'ai réalisé avec lui un mini lexique "de survie" en ouïgour ; je peux vous le transmettre si ca vous intéresse (mais évidemment, mon orthographe est plus souvent phonétique et moins standardisée). |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Sunday 13 Jan 08, 16:25 |
|
|
Salut Aretas, Biz de yahchiyiz !
Je vous dis tout d'abord soyez le bienvenu et nous serons content d'accueillir votre ami ouigour sur notre site.
Envoyez-nous votre mini lexique en ouigour dont vous parlez. |
|
|
|
|
Aretas
Inscrit le: 12 Jan 2008 Messages: 60 Lieu: Meux, Wallonie
|
écrit le Sunday 13 Jan 08, 17:50 |
|
|
Voici ce que j'ai noté avec lui (il vient de Kachgar, Kaxgar). Je précise aussi la prononciation associée à certaines lettres (du moins comme j'ai cru entendre) du lexique ci-dessous : x= ch français comme chocolat ; h= h ressemblant au ch de Bach en allemand (mais là, j'hésite un peu sur la prononciation exacte, il pourrait être plus Haspiré) ; è = presque le a français, mais pas tout à fait ; u= ou de doux ; ü = u de musée. Les () signifient la forme polie, pour donner du vous. Et si j'ai bien entendu, la terminaison -ng n'est pas trop appuyée dans la prononciation.
Lexique :
Merci Rèhmèt
Je t’en prie Hiq kisiq arzimaydu
Comment vas-tu ? Kandak èhwaling ?
Très bien Nahaïti yahxi
Et toi ? Sèntxu ? (Siztxu)
Moi, ça va Kèdir èhval
Tant mieux Obdan ; Maxala
Au revoir Hèyir hox
A plus tard Kiyin kurxayli
S.v.p. Mèrhèmèt
De rien Tüzut Kilmang
Enchanté Didar hènimèt
Excusez-moi Kètxurüng
Où Kèyèr
Où se trouve… ? … kèyèrdè ?
Quand ? Katxan ?
Quoi ? Nimè ?
Combien ? Kantxè ?
Qui ? Kim ?
Pour quoi ? Nimè utxün ?
Lequel ? Kaïsi ?
Comment appelez-vous cela ? Buni Kandak dèymiz ?
Que veux dire cela ? Bu nimè digèn gèp ?
Pourriez-vous parler plus lentement ? Al dir may sûzleng ?
Je comprends Txüxendim
Je ne comprends pas Txüxenmedim
Comprends-tu ? Txüxending mu ?
Puis-je avoir… ? … alsam Bulamdu ?
Pouvez-vous m’aider ? Yardem kiling bulamdu ?
Je voudrais … Men … halaymèn
Je voudrais faire… Men … kilixni halaymèn
Donnez-le moi Üni manga Bring
J’ai faim Mining korsikum axti
J’ai soif Mèn ussap kèttim
Je suis fatigué Mèn hardim
Je me suis perdu Mèn izip kaldim
C’est important Bu bèk mühim
Dépêchez-vous ! Tiz bol !
Il y a… Ü yerdè...
Y a-t-il ? Barmü?
Il n’y a pas Ü yerdè yok
Je voudrais parler à .. Man ... bilan suzlixixni halayman
X n'est pas là. X yok mu
A bientôt ! Kilar kitim kurxayli!!
Content Huxal
Pote Bourader
Ami Adax
Bonne lecture ! |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 15 Jan 08, 14:54 |
|
|
Aretas, votre ami ouïghour n'est pas encore venu. Un autre ouïghour a corrigé ceux que vous avez écrits;
voilà la réponse:
Français | Ouïghour | Turc | Merci | rexmet | sağol, teşekkür. | Je t’en prie | Hiq kisiq arzimaydu | Rica ederim | Comment vas-tu ? Comment allez-vous? | qandaq ehwaling/ qandaq ehwalingiz? | Ahvalin nasıl? Ahvaliniz nasıl? (iyimisiniz?) | Très bien | Nahaïti yahxi | Çok iyi | Et toi ? | Et vous? senchu?/ sizchu? | Ya sen? Ya siz? | Moi, ça va | men qedir ehwal | Ben, iyiyim | Tant mieux! | obdan! | Ne iyi! | Au revoir | xeyir xosh | Hoşcakal | A plus tard | keyin körüsheyli | Sonra gene görüşelim | S.v.p. | merhemet | Lütfen | De rien | tüzüt qilmang | Bir şey değil | Enchanté | didar ghenimet | Tanıştığımıza memnun oldum | Excusez-moi | kechürüng | Afedersiniz | Où? | qeyer? | Nerede? | Où se trouve… ? | … qeyerde? | ... nerede? | Quand ? | qachan ? | Ne zaman? | Quoi ? | néme? | Ney? | Combien ? | qanche ? | Ne kadar? | Qui ? | Kim ? | Kim? | Pour quoi ? | Nimè utxün ? | | Lequel ? | Kaïsi ? | Hangisi? | Comment appelez-vous cela ? | buni qandaq deymiz? | Bunun adına ne diyorsunuz? | Que veux dire cela ? | Bu nimè digèn gèp ? | Bu ne demek? | Pourriez-vous parler plus lentement ? | aldirmay sözleng? | Daha yavaş konuşabilirmisiniz? | Je comprends | chüshendim | Anlıyorum | Je ne comprends pas | chüshenmidim | Anlamıyorum | Comprends-tu ? | chüshendingmu? | Anlıyormusun? | Puis-je avoir… ? | … alsam bolamdu? | ...alabilirmiyim? | Pouvez-vous m’aider ? | yardem qiling bolamdu? | Bana yardım edebilirmisiniz? | Je voudrais … | Men … xalaymen | ...istiyecektim. | Je voudrais faire… | Men … qilishini xalaymen | ...yapmak istiyecektim. | Donnez-le moi | uni manga béring | Onu bana verin. | J’ai faim | Mining korsikum axti | Acım | J’ai soif | men ussap kettim | Susadım | Je suis fatigué | men hardim | Yorgunum | Je me suis perdu | men ezip qaldim | Kayboldum | C’est important | bu bek muhim | Bu mühim (Bu önemli) | Dépêchez-vous ! | tiz bol! | Çabuk olun! | Il y a… | u yerde... bar | Orada ...var | Y a-t-il ...? | ...bar mu? | ...var mı? | Il n’y a pas ... | u yerde ...yoq | (Orada) ... yok | Je voudrais parler à ... | men...bilen sözlishishni xalaymen | ... ile konuşacaktım. | X n'est pas là. | X yoq mu ? | X yok mu? | A bientôt ! | kéler qetim körüsheyli | Görüşürüz (Yine görüşelim). | Content | hushal | Memnun | Pote | Bourader | Ahbap | Ami | adash | Dost, arkadaş | De rien | hichqisi yoq | bir sey değil | Il n'y a personne | hichkishi yoq | kimse yok |
Dernière édition par orhan le Tuesday 15 Jan 08, 19:58; édité 1 fois |
|
|
|
|
Aretas
Inscrit le: 12 Jan 2008 Messages: 60 Lieu: Meux, Wallonie
|
écrit le Tuesday 15 Jan 08, 16:01 |
|
|
Oui. Je dois toujours le contacter. Bien sûr, concernant les fautes ou erreurs, cela est du à ma non connaissance, à la base, de la langue et à un processus de transcription à l'audition, bien qu'assisté. Mais j'insiste sur le fait que lorsque il disait par exemple "rexmet" (je reprends la graphie ), il prononce une sorte de è proche du a francais. Mais cela est peut-être sans importance, je ne sais. Et j'ai remarqué aussi qu'est volontiers dit "qandaq ehwal". |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 15 Jan 08, 21:18 |
|
|
Ben > Men
Sen > Sen
O > U
Biz > Biz / Begiz
Siz > Siz
Onlar > Ular
Ouighour - Turc - Français
Ating nimu? > Adın ne> Quel est ton nom?
Qandaq Ehwaling ? > Nasılsın (Ahvalin nasıl) ? >Comment ça va?
Qaysi rengni eng yaxshi korisen?> En sevdiğin renk hangisi(Hangi rengi en iyi görüyorsun) ?> Quelle est la couleur que tu aimes bien?
Qanche pul? >Kac para? > Combien d’argent?
Necce balang bar?> Kaç çocuğun var? > Combien d’enfants as-tu?
U kim?> O kim? > Qui est-il?
Sen ne(r)din kelding?> Sen nerden geldin? >D’où es-tu venu?
Qacan seni yene korimen?> Ne zaman seni yine görürüm?> Je te reverrai quand?
Dernière édition par orhan le Monday 11 Feb 08, 7:58; édité 1 fois |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 15 Jan 08, 22:43 |
|
|
Les problèmes des pays ne m'interessent pas; ce qui m'interesse c'est la ressemblance entre deux langues (on dit scientifiquement deux dialectes).
Ouighour - Turc - Français
1. qilmak (kılmak)>kılmak / yapmak> faire
Nime qiliwatisen?> Ne yapıyorsun (Ne yapisen, manière de parler à Urfa/Turquie)>Que fais –tu ?
2. demek> demek> dire
Men hiçnime demidim> Ben hiçbir şey demedim> je n’ai dit rien.
3. bermek> vermek> donner.
Buni sizge kim bergen?> Bunu size kim verdi? > Qui vous a doné ça?
4.
Urmak> vurmak> >frapper
Sizni kim urdu? >.Size kim vurdu? >Qui vous a frappé?
5. satmak> satmak> vendre.
Bu resimingizni satamsiz?> Bu resminizi satar mısınız?> Voulez-vous vendre ce votre photo?
6. ketmek> gitmek> aller
U ketti mu? > O gitti mi?> Est-il allé?
7. ayrılmak> ayrılmak> se quiter
Biz ayrilip kettuq> Biz ayrılıp gittik> Nous nous sommes quités et nous sommes allés.
8. qalmak > kalmak> rester
Men kalay, siz bering> Ben kalıyorum, siz varın> moi, je reste, vous, allez.
9. çıkmak> çıkmak> sortir
Öydin çiqing >Evden çıkın> sortez de la maison.
10. uhlamak> uyumak> dormir.
U uhlawatidu> O uyuyor> il dort
Oyghanmak> uyanmak> uyanmak
İçmek> içmek> boire
Yemek> yemek> manger
Tutmak> tutmak> tenir
Qoymak> koymak> mettre
Qirmek> girmek> entrer
Açmak> açmak> ouvrir
Yapmak> kapamak> fermer
Körmek> görmek> voir
Çökmek> çökmek> s’effondrer
Çömmek> çömmek> s’accroupir
Üzmek> yüzmek> nager
Kiymek> giymek> s’habiller
Anglamak> duymak> entendre
Tinşimak> dinlemek> écouter
Yügrimek> koşmak> courir
yürmek/manak> yürümek> marcher
uçmak> uçmak> voler
çüşmek> düşmek> tomber
barmak> varmak/gitmek> arriver, aller
Dernière édition par orhan le Thursday 17 Jan 08, 10:55; édité 2 fois |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Wednesday 16 Jan 08, 10:32 |
|
|
J'ai donné dans mon message ci-dessus, des phrases exemplaires du ouighour et du turc:
Ouighour - Turc - Français
1. qilmak (kılmak)>kılmak / yapmak> faire
Nime qiliwatisen?> Ne yapıyorsun (Ne yapisen, manière de parler à Urfa/Turquie)>Que fais –tu ?
2. demek> demek> dire
Men hiçnime demidim> Ben hiçbir şey demedim> je n’ai dit rien.
......... etc. |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Saturday 19 Jan 08, 19:41 |
|
|
Ping liang arlashma Ghuzliri heqqidiki riwayet
Türklerning ejdadi ping liangliq ghuzlar bolup, urughining ismi ashna iken. kéyin wei hanliqining tai wu hani qutqu uruqidikilerni yoqatqanda, ashna uruqidiki besh yüz aililik jorjanlar zéminigha bérip, uzaq zamanlarghiche altun tagh( altay téghi) da yashap, tömürchilik qilghan iken. altun taghning shekli türke(dobulgha) sheklide bolghachqa, ularmu türk dep atalghaniken.
................
Ping Liang Arlashma (karışım) Oğuzları hakkındaki rivayet
Türklerin ecdadı Ping Lianglı Oğuzlar olup, ırkının adı Aşna'dır. Sonra Wei hanlığının hanı Tai Wu, Qutqu ırkındakileri yok etti, Aşna ırkından beş yüz ailelik Jorjanlara bu yeri verdi, uzun zamandır Altay Dağları'nda yaşayıp, demircilik yapıyorlardı. Altay Dağları'nın şekli silah şeklinde olduğundan, onlar da Türk diye adlandırıldılar.
****
Her hil uruqlarning qoshulishi heqqidiki riwayet
Türklerning ajdadi ashna isimlik uruq iken. ular qoshna el teripidin yoqitilip, peqet putliri késiwétilgen bir oghul bala saq qaptu. u bir chishi börining ozuqlandurishi bilen chong boptu. kéyin böre balidin hamilidar boptu. oghul bala ziyankeshlikke uchrighandin kéyin, böre idiqut dölitining shimalidiki taghqa qéchip bérip, shu yerde on oghul tughuptu. ularning her birining ismi bar bolup, ashnashir shulardin biri iken. ularning ewladliri barghansiri köpiyip, nechche yüz aililikke yétiptu, nechche esirler ötkendin kéyin, ular tagh gharliridin chiqip jorjanlargha tewe boptu we altun taghning küngey teripide makanlishiptu.
Her tür ırkların çoğalışı hakkındaki rivayet
Türklerin atası Aşna adlı ırktır. Onlar komşu insanlar tarafından yok edildi, fakat ayakları kesilmiş bir erkek çocuk sağ kaldı. O dişi bir kurtun yiyecek vermesiyle büyüdü. Sonra kurt çocuktan hamile oldu. Erkek çocuk öldürüldükten sonra, kurt yüce ulusunun kuzeydeki tağına geçip, o yerde on oğlan doğurdu. Onların her birinin adı var olup, Aşnalılardan biriydi. Onların çocukları zaman geçtikçe çoğaldı, nice yüze ailelere ulaştı, nice asırlar geçtikten sonra, onlar dağlardan çıkıp Jorjanlar'a katıldı ve Altay Dağları'nın güney tarafına yerleşti. |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 22 Jan 08, 14:46 |
|
|
Les pronoms possesifs:
Manga -----> Bana>à moi
Sanga------> Sana>à toi
Sizge------->Size
Silige------->Size
Uninggha--->Ona
Bizge-------->Bize
Silerge------>Size
Senlerge---->Size
Ulargha----->Onlara
----------------------------------
Meni-------->Beni> me
Seni-------->Seni> te
Sizni-------->Sizi
Silini-------->Sizi
Uni---------->Onu
Bizni-------->Bizi
Silerni------>Sizi
Senlerni---->Sizi
Ularni------->Onları
---------------------------------
Mende, Meningde------->Bende>en moi
Sende, Seningde------->Sende>en toi
Sizde-------------------->Sizde
Silide-------------------->Sizde
Unda, Uningda, Anda-->Onda
Bizde-------------------->Bizde
Silerde------------------>Sizde
Senlerde---------------->Sizde
Ularda------------------->Onlarda
---------------------------------
Mendin, Meningdin------->Benden>de moi
Sendin, Seningdin------->Senden>de toi
Sizdin--------------------->Sizden
Silidin--------------------->Sizden
Undin, Uningdin, Andin-->Ondan
Bizdin--------------------->Bizden
Silerdin-------------------->Sizden
Senlerdin----------------->Sizden
Ulardin-------------------->Onlardan
------------------------------------
Mening------------>Benim> mon (ma)
Sening------------>Senin> ton (ta)
Sizning------------>Sizin
Silining------------>Sizin
Uning-------------->Onun
Bizning------------>Bizim
Silerning-----------> Sizin
Senlerning--------->Sizin
Ularning------------>Onların
Uyğur Türkçesi'nde Şahıs Zamirleri
Men --------> Ben
Sen--------->Sen
Siz---------->Siz (2. teklik şahıs)
Sili---------->Siz (2. teklik şahıs) [Siz ve sili kibar konuşmak amacıyla kullanılıyor. Çoğul değil]
U----------->O
Biz---------->Biz
Siler--------->Siz (2.çoğul şahıs)
Senler------->Siz (2.çoğul şahıs) [Siler ve senler çoğul kişi için kullanılıyor. Kibar değil]
Ular--------->Onlar
Sili ve Senler Uyğur Türkçesi'nde çok kullanılmaz.
Urumçi'de siz Kaşgar'da sili kullanılır. Yani aralarında bir fark yok. Ama daha çok siz kullanılıyor.
Senler ve silerde de durum aynı. Siler çok kullanılıyor. Senler ile nadir olarak karşılaşırsınız.
Bir arkadaşımın söylediğine göre senler kızgın olduğunuz durumlarda kullanılırmış. Örneğin;
Senler nime adem? >> Siz ne biçin insanlarsınız?
Senler ekilsiz >> Siz akılsızsınız
Senler yoklash >> Yok olun
Bu durumda ;
senler keliwatisen-----> Siz geliyorsunuz (çoğul)
siler keliwatisiler------> Siz geliyorsunuz (çoğul)
sili keliwatila----------> Siz geliyorsunuz. (tekil ama kibar)
İyelik sıfatları (Les adjectifs possesifs):
Mening>Benim> mon(ma)...
Sening>Senin>Ton...
Sizning
Silining
Uning
Bizning
Silerning
Senlerning
Ularning
yol: yol>chemin
Mening yolum (yolum)>Mon chemin
Sening yolung (yolun)>Ton chemin
Sizning, Silining yolingiz (yolunuz 2.teklik şahıs),
Uning yoli (yolu),
Bizning yolimiz (yolumuz),
Silerning, Senlerning yolunglar (yolunuz),
Ularning yoli (yolları)
bash: baş
Mening beshim (başım),
Sening beshing (başın),
Sizning, Silining beshingiz (başınız 2. teklik şahıs),
Uning beshi (başı),
Bizning beshimiz (başımız),
Silerning, Senlerning beshinglar (başınız),
Ularning beshi (başları)
kerindash: kardeş
Mening kerindishim (kardeşim),
Sening kerindishing (kardeşin),
Sizning, Silining kerindishingiz (kardeşiniz 2. teklik şahıs),
Uning kerindishi (kardeşi),
Bizning kerindishimiz (kardeşimiz),
Silerning, Senlerningkerindishinglar (kardeşiniz),
Ularning kerindishi (kardeşleri)
aka: ağabey
Mening akam (ağabeyim),
Sening akang (ağabeyin),
Sizning, Silining akingiz (ağabeyiniz 2. teklik şahıs),
Uning akisi (ağabeyi),
Bizning akimiz (ağabeyimiz),
Silerning , Senlerning akanglar (ağabeyiniz),
Ularning akisi (ağabeyleri)
ishler: işler
Mening ishlirim (işlerim),
Sening ishliring (işlerin),
Sizning, Silining ishliringiz (işleriniz 2. teklik şahıs),
Uning ishliri (işleri),
Bizim ishlirimiz (işlerimiz),
Silerning, Senlerning ishliringlar (işleriniz),
Ularning ishliri (işleri)
Dernière édition par orhan le Thursday 24 Jan 08, 21:02; édité 3 fois |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 22 Jan 08, 14:47 |
|
|
Uyğur Türkçesi'nde Şahıs Zamirleri
Men --------> Ben
Sen--------->Sen
Siz---------->Siz (2. teklik şahıs)
Sili---------->Siz (2. teklik şahıs) [Siz ve sili kibar konuşmak amacıyla kullanılıyor. Çoğul değil]
U----------->O
Biz---------->Biz
Siler--------->Siz (2.çoğul şahıs)
Senler------->Siz (2.çoğul şahıs) [Siler ve senler çoğul kişi için kullanılıyor. Kibar değil]
Ular--------->Onlar
Sili ve Senler Uyğur Türkçesi'nde çok kullanılmaz.
Urumçi'de siz Kaşgar'da sili kullanılır. Yani aralarında bir fark yok. Ama daha çok siz kullanılıyor.
Senler ve silerde de durum aynı. Siler çok kullanılıyor. Senler ile nadir olarak karşılaşırsınız.
Bir arkadaşımın söylediğine göre senler kızgın olduğunuz durumlarda kullanılırmış. Örneğin;
Senler nime adem? >> Siz ne biçin insanlarsınız?
Senler ekilsiz >> Siz akılsızsınız
Senler yoklash >> Yok olun
Bu durumda ;
senler keliwatisen-----> Siz geliyorsunuz (çoğul)
siler keliwatisiler------> Siz geliyorsunuz (çoğul)
sili keliwatila----------> Siz geliyorsunuz. (tekil ama kibar) |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Tuesday 22 Jan 08, 14:57 |
|
|
GELMEK FİİLİ (Şimdiki Zaman )
ben geliyorum
sen geliyorsun
o geliyor
biz geliyoruz
siz geliyorsunuz
onlar geliyorlar
Türkçedeki (-yor ) eki yerine uygurcada (-wat ) eki var.
kel (gel); i(i); wat (yor); i (u); men (m) .
kel(gel); mey(mi); wat(yor); i(u); men(m)
Kelmek ( Emdiki Zaman) > Gelmek ( Şimdiki Zaman)
Men keliwatimen. >Ben geliyorum> Je viens // Men kelmeywatimen >Ben gelmiyorum> Je ne viens pas
Sen keliwatisen.>Sen geliyorsun>Tu viens // Sen kelmeywatisen >Sen gelmiyorsun> Tu ne viens pas
U keliwatidu. >O geliyor>Il vient // U kelmeywatidu.>O gelmiyor>Il ne vient pas
Biz keliwatimiz. >Biz geliyoruz>Nous venons // Biz kelmeywatimiz. >Biz gelmiyoruz> Nous ne venons pas
Siler keliwatisiler. > Siz geliyorsunuz>Vous venez // Siz kelmeywatisiz. >Siz gelmiyorsunuz. [Bu çoğul olan ] >Vous ne venez pas [ C'est ce qui est pluriel]
Ular keliwatidu. >Onlar geliyorlar> Ils viennent // Ular kelmeywatidu. >Onlar gelmiyorlar>Ils ne viennent pas
Siz keliwatisiz >Siz geliyorsunuz.>[Bu kibar olanı, çoğul değil ] Vous venez [ C'est ce qui est gentille, pas pluriel]// Siz kelmeywatisiz. > Siz gelmiyorsunuz.>Vous ne venez pas. |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Saturday 26 Jan 08, 20:07 |
|
|
Uygur Türkçesi
KAGHA BİLEN TÜLKE
Türkiye Türkçesi
KARGA İLE TİLKİ
Künlernin biride bir kagha bir parche göshni oghrilap kelip, derehke konuptude, emdila yey dep turıshigha echikap ketken bir tülke kelip, kaghidin bu göshni tartivelish koyigha chüshüptu.
Günlerin birinde bir karga bir parça eti çalarak ağaca konmuş. Tam yiyeyim diye davranırken acıkmış bir tilki gelip kargadan bu eti almaya niyet etmiş.
Kandak kilish kerek? Hiliger tülke birdinla kaghini mahtaska bashlaptu:
Nasıl yapmalı? Hilekâr tilki birden kargayı övmeye başlamış:
—Hey kagha dostum, sen, nime digen chiraylik? Karighina, peyliring tün kara, yene tehi tegi-tegidin yaltirap turidu. Gazning mamukliri digen nime u?
—Ey karga dostum! Sen ne kadar güzelsin! Baksana, teleklerin kapkara; hem de alttan alta parlayıp duruyor. Kazın tüyleri dedikleri ne ki?
—Senin peyliring unindinmu yumshak, közlirichu? Hich kim¬de seninkidek Ötkür, kilishken köz yok! Timakliring bürkütningkidin hergiz kelishmaydu. Uchar kushlar ichide güzel dise, mana seni dise bolidu!. . .
—Senin teleklerin ondan da yumuşak. Hele gözlerin? Hiç kimsede seninki kadar keskin ve güzel göz yok! Tırnakların kartalınkinden asla
geri kalmıyor. Uçar kuşlar içinde güzel denecekse, seni desinler!...
—Kagha, tülkinin aghzi-aghzigha tegmey mahtashlirini anligandin keyin terisiga patmay ketiptu ve: "Tülke teghhi mening sayrighinimni anlap baksa kanche mahtap keter-he? Tohta, men uningha bit sayrap bereychu!' dep oylaptu-de, "gak" kilishighila aghzidiki gösh "pokkide" yerge chüshüptu. Tülke derhal goshni elip, birla yalmap yütüvetkendin keyin,:
—Karga, tilkinin dudağı dudağına değmeden sıraladığı övgüleri işitince derisine sığmamış (kabarmış) ve "tilki bir de benim öttüğümü duyarsa kim bilir ne kadar över? Dur, ben ona bir ötüvereyim” diye düşünmüş. "Gak" der demez ağzındaki et "takkadak" yere düşmüş. Tilki derhal eti alıp bir çırpıda yutuverdikten sonra:
— Dünyada senindek set, seningdek shom nerse yok. Yalghandin mahtap koysam özence mes bolup, ketip barisende! dep koyup yoligha revan boptu
—Dünyada senin kadar çirkin, senin kadar uğursuz bir şey yok. Yalandan övüverince hemen mest olup gidiverdin, deyip yola revan olmuş.
Dernière édition par orhan le Saturday 26 Jan 08, 20:20; édité 1 fois |
|
|
|
|
orhan
Inscrit le: 15 Mar 2005 Messages: 526 Lieu: Turquie
|
écrit le Saturday 26 Jan 08, 20:10 |
|
|
uyghur tilidiki kélishler>uygur dilinde ismin halleri>Les etats du nom dans la langue Uygour:
bash kélish (ismin yalın hâli)
meydan, kitab, öy, ders
igilik kélish (ismin -nın hâli)
ning: meydanning, kitabning, öyning, dersning>meydanın, kitabın,evin, dersin.
yönilish kélish> (ismin -e hâli)
gha, qa, ge, ke: meydan gha, kitabqa, öyge, derske>meydana, kitaba,eve, derse.
chüshüm kélish (ismin -i hâli)
ni: meydanni, kitabni, öyni, dersni>meydanı, kitabı, evi, dersi)
orun kélish (ismin -de hâli)
da, ta, de, te: meydanda, kitabta, öyde, derste>meydanda, kitapta, evde, derste.
chiqish kélish (ismin - den hâli)
din, tin: meydadin, kitabtın, öydin, derstin> meydandan, kitaptan, evden, dersten.
orun-belge kélish (belge)
diki, tiki: meydandiki, kitavtıki, öytiki, derstiki>meydandaki, kitaptaki, evdeki, dersteki.
chek kélish (sınırlama)
ghiche, qiche, giche, kiche: meydan ghiche, kitabqiche, öygiche, derskiche> meydana kadar, kitaba kadar, eve kadar, derse kadar.
ohshatma kélish ( benzetme )
dek, tek: meydandek, derstek > meydan gibi, ders gibi.
tengleshtürme kélish
chilik, che menche, menchilik, meydanchilik, mushtumchilik, (mushtumche)> bence, bencillik, meydancılık, kabadayılık, (avuç)
Hamit Tömür: haziri zaman uyghur tili grammatikisi
milletler neshiryati |
|
|
|
|
domanlai
Inscrit le: 13 Sep 2005 Messages: 196 Lieu: Tolosa
|
écrit le Monday 28 Jan 08, 0:08 |
|
|
orhan a écrit: | J'ai donné dans mon message ci-dessus, des phrases exemplaires du ouighour et du turc |
En fait, je pense qu'à part les gens qui savent parler à la fois le turc et l'ouighour, ce genre d'approche ne permet pas de comprendre grand chose.
D'autre part, ça m'intéreserait plus de voir les différences. Car lors de mes recherchees, j'avais constaté que le turc et l'ouighour appartenaient à des sous-branches différentes : j'aurais bien aimé en savoir plus.
Par ex, en utilisant le français, je suis capable d'expliquer à des gens qui ne parlent pas la langue en question, quelles sont les différences majeures entre deux langues d'une même famille comme :
chinois mandarin et chinois cantonais
ou
français et espagnol
C'est ça qui m'intéresserait vraiment. |
|
|
|
|
|